Πολλές συζητήσεις γίνονται τον τελευταίο χρόνο μετά το χτύπημα της κακοκαιρίας DANIEL του IANOU αλλά και του ELIAS που έδωσαν μεγάλα ύψη βροχής με εκτεταμένες πλημμύρες. Όπως έχω πει και σε προηγούμενα άρθρα μου οι πολίτες και οι άρχοντες του τοπου δεν έχουν ακόμα αντιληφθεί το μέγεθος των καταστροφών. Βρισκόμαστε ακόμα στο σημείο να συζητάμε για φράγματα, για λάθη που πιθανό να έγιναν, για κατα τόπους επεμβάσεις που έγιναν ή δεν έγιναν, για αποζημιώσεις, για συνέχιση του ίδιου μοτίβου καλλιέργεια της γης σαν να μη συνέβη τίποτα και για πολλά άλλα. Δυστυχώς μόνο από επιστήμονες γεωλόγους και γενικά επιστήμονες του περιβάλλοντος και της γης οι οποίοι είδαν την συνολική εικόνα των καταστροφών διάβασα κάποιες σωστές απόψεις για το μέλλον.
Ο απλός κόσμος βλέπει το δικό του χωριό τη δικιά του καλλιέργεια που καταστράφηκε που πλημμύρισε και αναζητά την ελπίδα για το μέλλον. Οταν όμως γυρίσεις όλη την περιοχή της καταστροφής και δεις ότι έχουν κατέβει ολόκληρες πλαγιές (Κιλελερ, Βρυσια κτλ) στις οποίες δεν υπήρχαν ούτε παράνομα μπαζώματα, ούτε γέφυρες που δεν γίναν σωστά, ούτε αντιπλημμυρικά έργα που θα έπρεπε να έχουν γίνει καταλαβαίνεις ότι η βροχή που έπεσε δημιούργησε καταστροφές που δεν είχαν ξαναδημιουργηθεί από κανενα φυσικό φαινόμενο ούτε καν απο γεωλογικό φαινόμενο όπως ένας τεράστιος σεισμός. Με αυτό τον τρόπο αντιλαμβάνεσαι το πόσο έντονο, ακραίο, πρωτοφανές με μεγάλη διαφορά από το δεύτερο ήταν το φαινόμενο ιδιαίτερα του Daniel.
Το βασικό μοτίβο του καιρού με τις τόσο θερμες θάλασσες το έχω τονίσει πολλές φορές σε ραδιόφωνικές εκπομπές της Θεσσαλίας που ζήτησαν τη βοήθειά μου. Ένας βαθμός κελσίου υψηλότερη από την κανονική θερμοκρασία στο Ιόνιο αλλά και το Αιγαίο μπορεί να αυξήσει ακόμα και 10% τους διαθέσιμους υδρατμούς οι οποίοι εν δυνάμει μπορεί να γίνουν βροχές και καταιγίδες. Το Σεπτέμβριο 2023 στις πρώτες μέρες του οι αποκλίσεις ηταν 2-3 βαθμούς κελσίου στην ευρύτερη περιοχή του Ιονίου και του Αιγαίου. Μόνο και μόνο δηλαδή από τη θερμοκρασία που ήταν υψηλότερη στη θάλασσα είχαμε ένα 20-25% περισσότερη υγρασία στην ευρύτερη ατμόσφαιρα κατά το πέρασμα του Daniel. Δηλαδή μόνο από την αύξηση της θερμοκρασίας τα 200 mm που θα μπορούσααν να πέσουν σε μία περιοχή γίνονται αμέσως 250mm. Αν προσθέσουμε και άλλες παραμέτρους αποκλειστικά καιρικούς όπως το βαθος του συστήματος, την κίνηση του από ακόμα πιο ζεστά νερά στην περιοχή της βόρειας Αφρικής προς την χωρα μας, αλλά και την πολύ αργή κίνηση που είχε αυτό, και τα τροπικά χαρακτηριστικά που έλαβε τότε είναι λογικό τα 200-300 mm με τις παλιές καιρικές συνθήκες να γίνονται πολύ εύκολα 400 – 500 χιλιοστά.
Όλος αυτός ο μακροσκελής πρόλογος γίνεται για να κάνουμε μία εισαγωγή στο πώς είναι η θερμοκρασία της θάλασσας αυτή τη στιγμή στην περιοχή μας και να την συγκρίνουμε με το πώς ήταν η θερμοκρασία της στα προηγούμενα 5 χρόνια.
Βλέπουμε αρχικά ότι το 2019 ίδιες ημέρες η θερμοκρασία βρισκόταν ακόμα και 2 βαθμούς κελσίου κάτω από τις κανονικές τιμές στις περισσότερες περιοχές του Ιονίου και του Αιγαίου.
Το 2020 βρισκόμασταν σε θερμοκρασίες ένα βαθμό κελσίου πάνω από τις κανονικές τιμές ενω σε τμήματα του βόρειου Αιγαίου βρισκόμασταν και κάτω από τις κανονικές τιμές ενώ παρόμοια εικόνα ήταν και το 2021.
Το 2022 βλέπουμε ότι όλη η περιοχή και του Ιονίου αλλά και του Αιγαίου ήταν σε θερμοκρασίες 1-1.5 βαθμούς κελσίου πάνω από τις κανονικές τιμές ενω σχετικά παρόμοια εικόνα ήταν και το 2023 θερμοκρασίες στον 1 βαθμό κελσίου πάνω από τις κανονικές τιμές.
Τέλος βλέπoυμε την κατάσταση με τη συνεχόμενη ζέστη τη φετινή χρονιά όπου στις περισσότερες περιοχές του Αιγαίου η απόκλιση ξεπερνά και τους 2 βαθμούς κελσίου ενώ και στο Ιόνιο έχουμε περίπου 1 βαθμό κελσίου και λίγο παραπάνω σταθερές θετικές αποκλείσεις. Βλέπουμε λοιπόν το πόσο θερμάθηκε σταδιακά ή θάλασσα μόνο μέσα σε 6 χρόνια.
Ανυπαρκτοι χειμώνες που περάσαμε τα τελευταία χρόνια δρουν σωρευτικά στη θάλασσα η οποία όσο αργά δέχεται την θέρμανση τόσο αργά την απορρίπτει κιόλας με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε σε αυτές τις δραματικές θετικές αποκλίσεις τη φετινή χρονιά και ακόμα έχουμε Απρίλιο.
Με αυτή την εικόνα και ένας άνθρωπος που δεν γνωρίζει θα καταλάβει το πόσο ”καύσιμη ύλη” υπάρχει αυτή τη στιγμή στο θαλάσσιο χώρο της Ελλάδας και οποιαδήποτε ψυχρή λίμνη πλησιάσει την περιοχή μας θα δώσει πολλά χιλιοστά βροχής ιδιαίτερα αν κινηθεί με συγκεκριμένο τρόπο και με μικρή ταχύτητα. Πρόσφατο παράδειγμα πριν από λίγες μέρες όπου οι αστάθειες που περιμέναμε και που υπο άλλες συνθήκες θα ήταν μεσημεριανές και απογευματινές μπόρες έγιναν και πάλι κατά τόπους ισχυρές βροχές που ξεπέρασαν πολύ ευκολα τα 50 με 70 mm σε κάποιες περιοχές της Θεσσαλίας και της Στερεάς.
Μια παρόμοια εικόνα ενδεχομένως να έχουμε τις επομενες μέρες του Πάσχα και λίγο μετά αφού κάποια ψυχρή μάζα θα πλησιάσει την περιοχή μας και ενδεχομένως να εγκλωβιστεί πάνω από τα Βαλκάνια με τις θερμές μας θάλασσες για κάποιες μέρες. Για μένα προσωπικά δεν θα είναι καθόλου έκπληξη αν από την ανομβρία που συζητάμε και πάλι πάμε σε κάποιες περιοχές της χώρας που θα δεχτούν αρκετά έως πολλά χιλιοστά μέσα σε λίγες μέρες την περίοδο 5 με 14 Μαΐου.
