Το weather group.gr με δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα θα παρουσιάσει το βασικό μοτίβο κυκλοφορίας πού θα φέρει έναν βορειοελλαδίτικο και έναν ανατολικόπρόσηνεμο χιονια στη χώρα μας.
Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι η έναρξη της κυκλοφορίας είναι πάντα η ίδια και για τις δύο περιπτώσεις. Ο μονιμος αντικυκλώνας στην περιοχή των νήσων αζορών στα ανοιχτά της Ισπανίας ανυψώνεται στην περιοχή της Μεγάλης Βρετανίας αλλά και της δυτικής Σκανδιναβίας τις περισσότερες φορές με αποτέλεσμα να σκάβει από την περιοχή της Ρωσίας ψυχρές αέριες μάζες προς την περιοχή της βαλκανικής. Αυτό το βλέπουμε και στις τέσσερις εικόνες που παρουσιάζονται πιο κάτω. Εμφανίζεται δηλαδή το πρώτο συστατικό το ψύχος το οποίο παρουσιάζεται με τα μπλε χρώματα.
Στη συνέχεια αναλόγως της κίνησης του αντικυκλώνα στην περιοχή της Μεγάλης Βρετανίας και της Σκανδιναβίας έχουμε δύο περιπτώσεις.
1η περίπτωση.
Ο αντικυκλώνας στην περιοχή της Μεγάλης Βρετανίας παραμενει σχεδον στασιμος και ωθει κομμάτι της ψυχρής αέριας μάζας που κατεβαίνει προς τη βαλκανική να κινειται όπως βλέπετε με το βελάκι προς την κεντρική Μεσόγειο. Στη δεύτερη εικόνα βλέπουμε την δημιουργία βαρομετρικού χαμηλού στην ευρύτερη περιοχή της Σικελίας ή του κεντρικού και νοτίου Ιονίου. Στη συνέχεια το βαρομετρικό χαμηλό κινείται ακριβώς αντίθετα από το βελάκι με αποτέλεσμα να διέρχεται πάνω από την Πελοπόννησο βορείως των Κυκλάδων και από την περιοχή της Χίου είτε μετακινείται στην κεντρική Τουρκία είτε προς τη Μαύρη θάλασσα. Αυτή η κίνηση του μεταφέρει υγρές αέριες μάζες από το κεντρικό και νότιο Αιγαίο προς τα ενδότερα της Θεσσαλίας της Μακεδονίας της Θράκης ισως και της βορειας Στερεας και αρχικά και της Ηπείρου με αποτέλεσμα αξιόλογες χιονοπτώσεις σε πάρα πολλές περιοχές της χώρας ακόμα και σε πεδινές. Μάλιστα από θέμα φαινομένων δεν μένει ανεπηρέαστη και η υπόλοιπη χώρα με αρκετές βροχές στα πεδινά της ανατολικής Στερεάς της Εύβοιας της Πελοποννήσου και κατά περίπτωση και των Κυκλάδων της Κρήτης των Δωδεκανήσων και των νησιών του ανατολικού Αιγαίου και χιονοπτώσεων σε ορεινά κυρίως τμήματα της ανατολικής Στερεάς της Εύβοιας και της Πελοποννήσου προς το πέρας της κακοκαιρίας. Αυτό το μοτίβο του καιρού είναι το βασικό επικρατών μοτίβο της περιόδου 1950 έως 2000 για τη χειμερινή περίοδο.
***********************************
2η περίπτωση.
Ο αντικυκλώνας σταδιακά από την περιοχή της Μεγάλης Βρετανίας μετακινείται προς τα ενδότερα της κεντρικής Ευρώπης με τα νότια κράσπεδα του να επικρατούν και στο μεγαλύτερο μέρος της κεντρικής Μεσογείου και των βορείων και ανατολικών Βαλκανίων. Αποτέλεσμα είναι η ψυχρή αέρια μάζα να κατεβαίνει πάνω στη χώρα μας ατόφια χωρίς να υπάρχει αποκοπή. Αποτέλεσμα είναι η δημιουργία βαρομετρικού χαμηλού στην ευρύτερη περιοχή των Δωδεκανήσων με κίνηση προς τη νότια Τουρκία και την Κύπρο. Αποτέλεσμα αυτής της κυκλοφορίας είναι τα φαινόμενα να δημιουργούνται στην περιοχή του Αιγαίου λόγω των θερμότερων υδάτων και να κινούνται με το βορειοανατολικό ρεύμα μόνο σε περιοχές που επηρεάζει απο αυτό. Κατά περίπτωση το Πήλιο τις Σποράδες την Εύβοια την Βοιωτία την Αττική τις Κυκλάδες την Κρήτη κατά πρώτο λόγο. Κατά δεύτερο λόγο όταν η κίνηση είναι αργή και το ρεύμα πιο ανατολικό επηρεάζονται πρόσκαιρα και οι υπόλοιπη Μαγνησία λίγα τμήματα της ανατολικής Φθιώτιδας και τμήματα που βλέπουν προς το Αιγαίο της Αργολίδας της Λακωνίας και της Κορινθίας. Η υπόλοιπη χώρα έχει συνήθως καλό καιρό με πολύ ισχυρό παγετό το πρωί και το βράδυ. Αυτό είναι ένα μοτίβο το οποίο έχει αρχίσει και επικρατεί σε σχέση με το πρώτο από την περίοδο 2000 και μετά. Υπήρξε μία περίοδο από το 2002 έως το 2008 που παρουσιάστηκαν τέσσερις περιπτώσεις μέσα σε έξι χρόνια αξιόλογου έως ισχυρόυ χιονιά σε περιοχές της Βοιωτίας της Εύβοιας της Αττικής και της Κρήτης μία ανάπαυλα περίπου 12 ετών με επικράτηση του πρώτου μοτίβου και από το 2021 μέσα σε τρεις χρονιές έχουν σημειωθεί τρεις αξιόλογοι έως έντονοι χιονιάδες στις ίδιες περιοχές.
*********************
Συμπεράσματα- Προβληματισμοί.
Όπως είδατε στα δύο παραδείγματα που παρουσιάσαμε το ξεκίνημα είναι κοινό ενω η συνέχεια απόλυτα διαφορετική. Δεν ισχύει αυτό που ακούγεται ότι τα χιόνια πάντα έπεφταν σε τμήματα της Εύβοιας της Αττικής της Βοιωτίας και της Κρήτης απλά δεν ξέρουμε γιατί σταμάτησαν να πέφτουν στη δυτική και βόρεια χώρα. Όταν επικρατεί το ένα σενάριο εξαφανίζεται σχεδόν το άλλο. Οπότε το ότι πέφτουν συχνά έως πολύ συχνότερα χιόνια σε κάποια από τις δύο ευρύτερες περιοχές σημαίνει ότι στις υπόλοιπες υπάρχει έλλειψη έως απουσία χιονοπτώσεων.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση με καθαρά λόγια το ότι έχει αυξηθεί εντυπωσιακά ο αριθμός καταβάσεων της δεύτερης περίπτωσης έχει εξαφανίσει ή έχει μειώσει σημαντικά τις χιονοπτώσεις στη δυτική και βόρεια χώρα τα τελευταία 20 χρόνια με τάση επιδείνωσης της κατάστασης.
Την περίοδο 2009-2019 που επικρατούσε το ορθόδοξο πρώτο σενάριο είχαν μειωθεί σημαντικά οι έντονες χιονοπτώσεις στα μεγάλα αστικά κέντρα της ανατολικό νότιας Ελλάδας. Μία ματιά στα στατιστικά της τελευταίας εβδομήκονταετίας μας δείχνουν ότι αυτό ήταν το βασικό μοτίβο του καιρού προ του 2000.
Βασίλειος Πανάκογλου
Γεωπόνος και Πιστοποιημένος με ΑΡΙΣΤΑ προγνώστης καιρού!!
e-mail επικοινωνίας: meteovas79@ yahoo.gr