Η θερμοκρασία της θάλασσας παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και εξέλιξη βαρομετρικών συστημάτων στην περιοχή της Μεσογείου. Η σημασία είναι ακόμα μεγαλύτερη για την περίοδο Σεπτεμβρίου – Νοεμβρίου που έχουμε συνδυασμό υψηλών θερμοκρασιών της θάλασσας με τις πρώτες καλά οργανωμένες διαταραχές με τη μορφή αυλωνων που κατέρχονται από την κεντρική και βόρεια Ευρώπη προς τη χώρα μας. Σύμφωνα με έρευνες και αναλύσεις που έχουν γίνει τα τελευταία 20-30 χρόνια σε σχέση με τα προηγούμενα 60 70 χρόνια η ανάπτυξη ισχυρών βαρομετρικών χαμηλών ή μεσογειακών κυκλώνων έχουν αυξηθεί σημαντικά. Αυτό πρωτίστως έχει να κάνει με την σημαντικότερη διαφορά θερμοκρασίας θάλασσας και κατώτερης και μέσης τροπόσφαιρας τα τελευταία 20 και 30 χρόνια σε σχέση με τα προηγούμενα 60 με 70.
Αν θελήσουμε να δούμε πώς ήταν η κατάσταση της θάλασσας την 1η Οκτωβρίου 2021 βλέπετε στον πρώτο χάρτη τις αποκλίσεις της θερμοκρασίας από τις κανονικές τιμές. Είχαμε εντυπωσιακά υψηλές αποκλίσεις στο σύνολο της κεντρικής Μεσογείου του Ιονίου αλλά και τμημάτων του Θερμαϊκού με αυτές να φτάνουν ακόμα και τους 2-4 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα κανονικά επίπεδα. Με την πρώτη οργανωμένη διαταραχή που ήρθε από την βόρεια Ευρώπη προς την περιοχή μας αναπτύχθηκε το βαρομετρικό χαμηλό με την ονομασία ΄΄Μπάλος΄΄ στα πολύ θερμά νερά νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου. Η βαρομετρική πίεση στο κέντρο του χαμηλού έπεσε μέχρι τα 998hPa δηλαδή απέκτησε χαρακτηριστικά ενός ισχυρού βαρομετρικού χαμηλού.
Στην επόμενη εικόνα βλέπετε πως ήταν οι αποκλίσεις της θερμοκρασίας στις 16 Οκτωβρίου. Η ανάπτυξη των βαρομετρικών χαμηλών και στην περιοχή της κεντρικής Μεσογείου αλλά και του Ιονίου κρύωσε σημαντικά τα νερά με τις αποκλίσεις να βρίσκονται κοντά στον +0.5/+1.0 βαθμό Κελσίου στο μεγαλύτερο μέρος της περιοχής ενδιαφέροντος του Ιονίου αλλά και τις του κόλπου της Σύρτης. Σε τμήματα μάλιστα της κεντρικής Μεσογείου βλέπετε ότι τα νερά έχουν κρυώσει σημαντικά και βρίσκονται κάτω από τις κανονικές για την εποχή τιμές όπως και σε τμήματα του βορειοανατολικού Αιγαίου αλλά και της Αδριατικής. Αυτό μας δείχνει για ποιο λόγο είναι πολύ δύσκολο να δημιουργηθούν στην ίδια περιοχή πάνω από 1-2 ισχυρά βαρομετρικά χαμηλά κατά τη χειμερινή περίοδο. Τα θερμά νερά της Μεσογείου είναι θερμά μόνο στην επιφάνειά τους και πολύ γρήγορα ψύχονται μόλις γίνει ανάμειξη των κατώτερων στρωμάτων με τα ανώτερα περνώντας ένα ισχυρό βαρομετρικό από την περιοχή.
Συμπερασματικά από την εικόνα που έχουμε αυτή τη στιγμή υπάρχουν βάσιμες πιθανότητες ανάπτυξης κάποιου ακόμα ισχυρού βαρομετρικού χαμηλού και πάλι στην ευρύτερη περιοχή του Ιονίου και της Σύρτης καθώς και στα ανατολικά τμήματα της Μεσογείου όπου οι θερμοκρασίες παραμένουν υψηλότερες από τις κανονικές. Θα παίξει βέβαια ρόλο και πόσο ισχυρός θα είναι ο αυλώνας που θα κατέβει προς την περιοχή μας και οι οποίοι συνήθως αυτή την εποχή δεν έχουν ακόμα την δυναμική του χειμώνα. Αν προβλεπόταν κάποια μεγάλης διάρκειας καλοκαίρια αυτό σίγουρα θα βοηθούσε στην εκ νέου θέρμανση του επιφανειακού στρώματος της θάλασσας γύρω από τη χώρα μας αλλά αυτό σύμφωνα και με την χθεσινή ανάλυση αλλά και την προχθεσινή για τις επόμενες 15 με 30 μέρες μάλλον δεν θα συμβεί.
Όπως και να έχει όμως τον επόμενο 1.5 μήνα που μας μένει μέχρι να τελειώσει το φθινόπωρο υπάρχουν βάσιμες ελπίδες για ανάπτυξη τουλάχιστον ακόμα ενός ισχυρού βαρομετρικού χαμηλού ή και medicane (μεσογειακού κυκλώνα). Αυτή είναι μία εκτίμηση σύμφωνα με τα δεδομένα που έχουμε από τη θερμοκρασία της θάλασσας. Πρέπει να τονιστεί ότι δεν υπάρχουν προγνωστικά στοιχεία από τώρα για το τι καιρό θα κάνει μετά από 10, 20, 30 ή 40 ημέρες στη χώρα μας. Για αυτό προσέξτε από πού ενημερώνεστε γιατί υπάρχουν πολλοί που εκμεταλλεύονται το ότι δεν γνωρίζετε πολλά πράγματα για το θέμα της πρόγνωσης και της εκτίμησης τάσης.
Βασίλειος Πανάκογλου
Γεωπόνος και Ερασιτέχνης μετεωρολόγος
e-mail επικοινωνίας: meteovas79@ yahoo.gr
Προφίλ facebook
Ομάδα facebook
