Θεωρούμε σωστό να ασχοληθούμε με ένα θέμα το οποίο αν και εντυπωσιακό υπάρχουν πάρα πολλές ασάφειες για το πώς επηρεάζει την Ευρώπη αλλά και την χώρα μας.
Αυτό είναι οι αιφνίδιες στρατόσφαιρικες θερμάνσεις(ΑΣΘ) που συμβαίνουν κατά καιρούς στο βόρειο ημισφαίριο. Το όλο φαινόμενο συμβαίνει σε ένα υψόμετρο πάνω από τα 30-40 km όπου οι θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του χειμώνα βρίσκονται κατά μέσο όρο στους -70 με -85 βαθμούς Κελσίου. Κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών από Νοέμβριο έως και Μάρτιο σημειώνεται απότομη θέρμανση στη στάθμη των 10 χεκτοπασκαλ δηλαδή περίπου στα 30 με 40 χιλιόμετρα υψόμετρο. Αυτή η άνοδος της θερμοκρασίας όταν ξεπερνάει τους 45 με 50 βαθμούς Κελσίου μιλάμε για αιφνίδια στρατοσφαιρική θέρμανση(ΑΣΘ). Έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ τροπόσφαιρας και στρατόσφαιρας.
Όταν υπάρχει αυτή η αιφνίδια θέρμανση μετά από κάποιο χρονικό διάστημα επηρεάζεται και το χαμηλότερο στρώμα δηλαδή η τροπόσφαιρα μέσα στην οποία αναπτύσσονται τα βαρομετρικά υψηλά και βαρομετρικά χαμηλά. Κατά μέσο όρο συμβαίνουν 6 με 7 τέτοια φαινόμενα μέσα σε μία δεκαετία οπότε δεν είναι κάτι σπάνιο.
Ποια είναι όμως η επίδραση της έντονης αυτής της θέρμανσης στον καιρό του βορείου ημισφαιρίου; Ποια είναι η επίδραση στον καιρό της Ελλάδας;
Για να το δούμε αυτό και για να σταματήσουν να υπάρχουν οι διαφορές απόψεις ειδικών και μη θα πρέπει να αναλύσουμε το πλήθος των εκδηλώσεων αυτού του φαινομένου σε βάθος χρόνου. Έχουν σημειωθεί 39 παρατηρησεις της ΑΣΘ από το 1958 έως και σήμερα. Αποδείχθηκε λοιπόν ότι οι περιοχές που επηρεάζονται σημαντικά από αυτό το φαινόμενο είναι οι περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών, της Σιβηρίας και της βόρειας Ευρώπης όπου παρατηρούνται χαμηλότερες από τις κανονικές θερμοκρασίες από την στιγμή που ξεκινά το φαινόμενο έως και 2 μήνες μετά με αποκλίσεις που μπορεί να φτάσουν ακόμα και τους 3 με 5 βαθμούς Κελσίου στη μέση μηνιαία θερμοκρασία. Υπάρχουν και κάποιες περιοχές κυρίως της Γροιλανδίας, της Αλάσκας, του βόρειου Πόλου, της Μέσης Ανατολής, της Μογγολίας, της Κίνας, της Ινδίας όπου οι θερμοκρασίες που παρατηρούνται είναι αυξημένες τις επόμενες 60 ημέρες από την ημέρα του φαινομένου. Φαίνεται λοιπόν ότι δεν έρχεται κάποιος παγετώνες στο βόρειο ημισφαίριο με αυτό το φαινόμενο αλλά απλά μετακινούνται οι ψυχρές και θερμές αέριες μάζες σε κάποιες συγκεκριμένες περιοχές και τις περισσότερες φορές δείχνουν μία εμμονή σε αυτό. Μπορείτε να δείτε και στην επόμενη εικόνα με το μπλε χρώμα ποιες περιοχές έχουν συνήθως χαμηλότερες θερμοκρασίες τους επόμενους δύο μήνες από την ημέρα που φαινομένου και τις περιοχές με το κίτρινο που έχουν υψηλότερες από τις κανονικές θερμοκρασίες για τις επόμενους δύο μήνες.
Πάμε τώρα να πούμε και λίγα λόγια για την Ευρώπη και τη χώρα μας. Οι περιοχές που συνήθως επηρεάζονται πιο πολύ είναι αυτές που βρίσκονται πλησίον του βόρειου πόλου δηλαδή η Σκανδιναβία, τμήματα της Ρωσίας, της κεντρικής Ευρώπης και λιγότερο της κεντρικής Μεσογείου με θερμοκρασίες χαμηλότερες από τις κανονικές για τις επόμενες 30 με 60 μέρες μετά το φαινόμενο. Αντίθετα υπάρχουν και κάποιες περιοχές κυρίως στην νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή όπου οι θερμοκρασίες είναι υψηλότερες από τις κανονικές για τις επόμενες 30 έως 60 ημέρες.
Όπως βλέπετε και στο χάρτη της Ευρώπης η χώρα μας βρίσκεται ακριβώς στην μηδενική απόκλιση. Δηλαδή η επιρροή που έχουν οι θέρμανσης αυτές είναι μηδαμινή τις περισσότερες φορές για τη χώρα. Το πιο πιθανό σενάριο αν επηρεαστούμε από κάποια είναι να έχουμε πιο πολύ κρύο στη δυτική και βόρεια Ελλάδα δηλαδή ευνοούνται οι βορειοελλαδίτικοι χιονάδες ενώ αντίθετα τα νότια και ανατολικά της Ελλάδας συνήθως έχουν υψηλότερες από τις κανονικές θερμοκρασίες. Αυτό δεν συμβαίνει πάντα στα 39 αυτά φαινόμενα που συνέβησαν τα τελευταία 60 χρόνια. Είναι όμως ο μέσος όρος και το τι πρέπει να περιμένουμε και αν θα πρέπει να είναι πολλές οι προσδοκίες των χιονοφιλων από αυτό το φαινόμενο. Υπήρξαν κάποιοι χειμώνες που ήταν δριμύτατοι μετά από αυτό το φαινόμενο υπήρχαν όμως και πολλοί άλλοι που ήταν ήπιοι.
ΠΗΓΗ: NOAA LABORATORY, ΜΕΤΕΟCIEL.FR
Κάντε αίτημα στην ομάδα μας για να έχετε όλα τα τελευταία καιρικά νέα για τη χώρα μας.
https://www.facebook.com/groups/weathergroupteam
Με εκτίμηση
Βασίλειος Πανάκογλου
Γεωπόνος και Ερασιτέχνης Μετεωρολόγος με εμπειρία 29 ετών.